Wishful Thinking-But no game changer visible Politically
Reproduction
By Victor Ivan
ජනාධිපතිවරණය පරිවර්තන අවකාශයක් බවට හරවා ගැනීම
වික්ටර් අයිවන්
ජනාධිපතිවරණයට නියම වශයෙන් තරග කරන අපේක්ෂකයන් සියලුදෙනාම පාහේ සිය
ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය ඉදිරිපත් කර ඇතත්, ලංකාව මුහුණ දී තිබෙන අර්බුදය
සැබෑ ලෙස තේරුම් ගෙන එම අර්බුදය ජයගැනීම සඳහා වන ප්‍රායෝගික දැක්මක්
පෙන්නුම් කිරීමට ඒ කිසිම ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනයක් සමත් වී නැත.
ජාතිය ගොඩනගා ගැනීමට අසමත්වීම ලංකාවේ අර්බුදය කෙරෙහි බලපා තිබෙන
ප්‍රධානතම ප්‍රශ්නය ලෙස සැලකිය හැකිය. එය එම ප්‍රශ්නයේ අරටුව ලෙස සැලකිය
හැකිය. ජාතිය ඒකාග්‍ර කිරීමට නොහැකි වී තිබෙන්නේ වර්ග ආගම් හා කුලභේද
නිසාය. වර්ග හෝ ආගම් නැති කළ නොහැකිය. පැරණි වැඩවසම් ක්‍රමය තුළ ශ්‍රම
විභජනය සඳහා යොදා ගත් ක්‍රමයක් වශයෙන් වැඩවසම් කුල ක්‍රමය අදට අවශ්‍යවන්නේ
නැත. වර්තමානයේ කුල ක්‍රමය මත පදනම් වූ ශ්‍රම විභජනයක් විහාර දේවාල ගම්වල
හැර අන් තැන්වල නැතත්, කුල ක්‍රමය විසින් ඇති කළ උස් පහත් බෙදීම් කිසියම්
සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයකට අප අතර පවතී. කුලභේදය මුළුමනින් අහෝසි කිරීමට
හේතුවන මතවාදයක් සමග ඒ සඳහා වන ප්‍රතිසංස්කරණ අවශ්‍ය වී තිබේ. වර්ග හා ආගම්
අතර ගැටුම් ඇති කිරීමට හේතුවන භේද නැති කොට වර්ග හා ආගම් අතර ශක්තිමත්
සහජීවනයක් ඇති කිරීමට හේතුවන මතවාදයක් සමග ඒ සඳහා වන ප්‍රතිසංස්කරණද අවශ්‍ය
වී තිබේ.
වර්ග භේදයට හා ආගම් භේදයට වඩා කුලභේදය පීඩාකාරීය. 1990 තරුණයන්
පිළිබඳ ජනාධිපති කොමිෂන් සභා වාර්තාවේ තරුණ කැරලි කෙරෙහි කුලය රඟපෑ භූමිකාව
පිළිගනිමින් එම තත්ත්වය ගැන වන විග්‍රහයක්ද ඊට ඇතුළත්ය. කොමිෂන් සභාවේ මතය
අනුව ජේවීපී දෙවැනි කැරැල්ලේ තදබල සටන් පැවතුණේ ගොවිගම නොවන බත්ගම හෝ
වහුම්පුර සහ වෙනත් උපකුලවලට අයත් ගම්වලය. “සමකාලීන තරුණ අසහනයට ආධාරක වූ
වැදගත් කොටසක් කුලය විසින් රඟපා ඇති බවට කොමිසම සෑහීමට පත්වී සිටින බව
කොමිසම සඳහන් කරන අතර තවමත් සාමාජික හා දේශපාලනික පීඩනයෙන් බහුල ලෙස පීඩාවට
පත්වෙමින් අහුමුළුවලට කොටුවී හෝ සිරවී සිටින බව සඳහන් වේ. මෙසේ වෙනස් ලෙස
සලකනු ලැබීමට ගොදුරු වූ තරුණයන් කැරලි මාර්ගයට පහසුවෙන් පිවිසෙනු ඇති බවද
එහි සඳහන් වේ.
වර්ගය සහ ආගම
බ්‍රයිස් රයන් නිවැරදි ලෙස පෙන්වා දී තිබෙන ආකාරයට වර්ග, ආගම් භේදය
ලංකාවේ අතීතයේදී පැවති දෙයක් නොව නූතනයේදී කරළියට ආ ප්‍රපංචයකි. මම මාගේ
“ඉතිහාසයේ සභ්‍යත්වය” නමැති කෘතියෙන් පෙන්වා දී තිබෙන ආකාරයට
දුටුගැමුණුගෙන් පසුව ලංකාව එක්සත් කළ රජවරුන් තිදෙනාද (I වන විජයබාහු, II
වැනි පරාක්‍රමබාහු හා IV පරාක්‍රමබාහු) ඇතුළු ලංකාව පාලනය කළ සියලු රජවරු
බුද්ධාගමට අතිරේකව හින්දු ආගමද ඇදහුවෝය. ඒ සියලුදෙනා පන්සල් හා වෙහෙර විහාර
ඉදිකරන අතර හින්දු, කෝවිල් හා දේවාලද ඉදි කළහ. හින්දු දමිළයන් අතර බුදුන්
වහන්සේට ලොකු පිළිගැනීමක් තිබුණා සේ ම, බෞද්ධ සිංහලයන් අතරද හින්දු
දෙවිවරුන්ට ලොකු පිළිගැනීමක් තිබුණි. සිංහල බෞද්ධයෝ තෙරුවන් නමදින අතර
හින්දු දෙවිවරුන්ගේද ආශිර්වාද පැතූහ. හින්දු දෙවිවරුන් වන්දනාමාන කිරීමෙන්
මෙලොව ජීවිතය සැපවත් කරගැනීමට බලාපොරොත්තු වූ අතර බුද්ධාගම ඇදහීමෙන් පරලෝ
සැපත ළඟාකර ගැනීමට අපේක්ෂා කළෝය.
පෘතුගීසීන් ලංකාවට එන අවස්ථාව වනවිටත් මුස්ලිම්වරුන් ලංකාවේ ජීවත්
වන තුන්වැනි ජනවර්ගයක් බවට පත්ව තිබුණි. රිදී විහාරය ඒ කාලයේ පැවති බෞද්ධ,
මුස්ලිම් සහජීවනය සඳහා දැක්විය හැකි හොඳම නිදර්ශනය ලෙස සැලකිය හැකිය.
මුස්ලිම්වරු එම විහාරයේ නිල පංගුකාරයන් ලෙස සේවය කළහ. ඔවුන්ට විහාර
භූමියේ මුස්ලිම් පල්ලියක් පවත්වාගෙන යාමට ඉඩදී තිබුණ අතර මුස්ලිම් පූජකයකු
නඩත්තු කිරීම සඳහා විහාර ඉඩමෙන් නිල පංගුවක්ද ලබාදී තිබුණි.
වර්ගය හා ආගම මුල් කරගත් ගැටුම් ඇති වන තත්ත්වයක් ඇතිවූයේ ලංකාව
නූතන යුගයට හෙවත් යටත්විජිතවාදී ධනේශ්වර ක්‍රමයකට පිවිසීමෙන් පසුවය.
ආගමික හා වාර්ගික ප්‍රබෝධය
ලංකාවේ සිංහල දෙමළ හා මුස්ලිම් යන වර්ග අතර තමන් අදහන ආගම හා වර්ගය
මුල් කරගත් ප්‍රබෝධයක් ඇතිවීම ආරම්භවන්නේ බි්‍රතාන්‍ය පාලන යුගය තුළ පාසල්
අධ්‍යාපනය ව්‍යාප්ත වී ලංකා සමාජය අකුරු උගත් පොත්පත් කියවන සමාජයක් බවට
පරිවර්තනය වීමත් සමගය. රීතියක් ලෙස හැම යටත්විජිත රටකම පාහේ දේශපාලන
ප්‍රතිසංස්කරණ මුල් කරගත් උද්ඝෝෂණවලට පෙර කරළියට ආවේ දේශීය ආගම්වල
අයිතිවාසිකම් මුල් කරගත් උද්ඝෝෂණයන්ය. දේශීය ආගම් පුනරුත්ථාපනය කිරීමේ
ව්‍යාපාරය ලෙස හැඳින්විය හැකි එම ආගමික උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාරය තුළ කිසියම්
ප්‍රමාණයකට සැඟවුණු දේශපාලන අරමුණුද තිබුණි.
1848න් පසුව 19 වැනි ශත
වර්ෂයේ අවසානය දක්වා ලංකාවේ පැවතුණේ ඉන්දියාවට වඩා වෙනස්ව ගැටුම්වලින් තොර
සාමකාමී වාතාවරණයකය. වාණිජ වතු වගාව මුල් කරගත් ධනේශ්වර ක්‍රමයක් ඇතිවී එහි
වර්ධනය සිදුවන්නේද පාසල් ක්‍රමයක් ඇතිවී එහි ඇතිවන වර්ධනයක් සිදුවන්නේද
ලංකා සමාජය වේගයෙන් අකුරු උගත්, පුවත්පත් හා පොත්පත් කියවන සමාජයක් ලෙස
වර්ධනය වන්නේද මේ කාලයේදීය. 19 වන ශතවර්ෂයේ අධ්‍යාපනය අවසන් වන විට රටේ
එතෙක් පැවති නිසලතාව අවසන්වෙමින් ආගමික උද්ඝෝෂණද කම්කරු නොසන්සුන්තාවන්ද
ඇතිවන්නට විය.
යටත්විජිත ආධිපත්‍යයක් පැවති දීර්ඝ කාලය තුළ බෞද්ධ හින්දු හා
මුස්ලිම් යන ආගම් දරුණු පිරිහීමකට ලක්ව තිබුණි. දේශීය ආගම් කෙරෙහි ඉතාමත්
දරදඬු ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක වූයේ පෘතුගීසි පාලනයක් පැවති යුගයේදී
ඔවුන්ගේ පාලන බල ප්‍රදේශවලය. ඉන්පසු එළැඹෙන ලන්දේසි යුගය එතරම්ම දරදඬු
ආගමික ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක නොවූයේය. අනතුරුව එළැඹෙන බි්‍රතාන්‍ය
යුගය දේශීය ආගම් සම්බන්ධයෙන් සහනශීලී ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක වූ අතර
දේශීය ආගම් මුල් කරගත් ආගම්වල අභිවෘද්ධිය මුල් කරගත් ආගමික පුනර්ජීවන
ව්‍යාපාර ඇතිවන්නේ ඒ පසුබිමේය. එම ව්‍යාපාර ඉදිරියට ගෙන යෑම සඳහා අවශ්‍ය
වෘත්තීය බුද්ධිමතුන් පිරිසක්ද බෞද්ධ හින්දු මුස්ලිම් ආගම් ආශ්‍රයෙන් ඇතිවී
තිබුණි.
කතෝලික හා ක්‍රිස්තියානි ආගම් පැමිණීම තුළ ලංකාවේ වාර්ගික හා ආගමික
සංයෝජනයේ සැලකිය යුතු වෙනස්කම් ඇති කිරීමට හේතුවී තිබුණි. 1911දී 40
ලක්ෂයක් වූ මුළු ජනගහනයෙන් 60%ක් බෞද්ධයන් වූ අතර 23%ක් හින්දුන් ද, 10%ක්
ක්‍රිස්තු භක්තිකයන්ද, 7%ක් මුස්ලම් භක්තිකයන්ද වූහ. ශත වර්ෂ ගණනාවක්
තිස්සේ සිදුවූ ක්‍රිස්තියානිකරණය හේතු කොටගෙන බෞද්ධයන්ගෙන් 9%ක් පමණද,
හින්දුන්ගෙන් 12%ක් පමණද, කතෝලික හා ක්‍රිස්තියානි ආගම් වැලඳගෙන සිටියේය.
7%ක් වූ මුස්ලිම්වරුන් ඉස්ලාම් අදහන්නන් වූ අතර 0.6%ක් වූ බර්ගර්වරු
ක්‍රිස්තු භක්තිකයෝ වූහ.
ආගම් භේදය සමග වර්ග භේදය
ලංකාවේ බෞද්ධ හා හින්දු ආගමික පුනර්ජීවන ව්‍යාපාරවලට ඉතා බලවත්
ක්‍රිස්තියානි විරෝධී අන්තර්ගතයක් තිබුණු අතර මුස්ලිම් පුනර්ජීවන
ව්‍යාපාරයට පමණක් ක්‍රිස්තියානි විරෝධී අන්තර්ගතයක් නොතිබුණි. සියලු ආගමික
පුනර්ජීවන ව්‍යාපාර අතරින් බලවත්ම ව්‍යාපාරය ලෙස හා වඩාත්ම සටන්කාමී
ව්‍යාපාරය ලෙස සැලකිය හැක්කේ අනගාරික ධර්මපාලගේ නායකත්වයෙන් ක්‍රියාත්මක වූ
බෞද්ධ පුනරුද ව්‍යාපාරයයි. ලංකාවේ බෞද්ධ පුනර්ජීවන ව්‍යාපාරය හෝ ආරුමුගම්
නාවලර්ගේ නායකත්වයෙන් ක්‍රියාත්මක වූ හින්දු පුනර්ජීවන ව්‍යාපාරය ඉන්දියාවේ
හින්දු හා මුස්ලිම් ආගමික පුනර්ජීවන ව්‍යාපාරය සමග ගත් කල සැලකිය හැක්කේ
සටන්කාමී බවක් තිබියදීත් පසුගාමී අදහස් දරන ලද ව්‍යාපාර ලෙසය. ඒවා සිංහල
සමාජයේ හා දෙමළ සමාජයේ පැවති කුලභේදය ඉවසුවේය. ජාතිය ඒකාග්‍ර කරන දෘෂ්ටියක්
ඒවාට නොතිබුණේය. ඒ නිසා ඒවා භේදකාරී අදහස් වපුරන ව්‍යාපාර ලෙස ක්‍රියා
කළේය.
අනගාරික ධර්මපාල සිංහල බෞද්ධ චින්තනය කෙරෙහි වඩාත්ම බලපෑ චින්තකයා
ලෙස සැලකිය හැකි අතර ආරුමුගම් නාවලර් දමිළ හින්දුන්ගේ චින්තනය කෙරෙහි
වැඩියෙන්ම බලපෑ චින්තකයා ලෙස සැලකිය හැකිය. සිංහල ජන වර්ගය ලංකාවේ අන්
සියලු වර්ගවලට පමණක් නොව ලෝකයේ අන් සියලු ජනවර්ගවලටද වඩා උත්තම ජනවර්ගයක්ය
යන මතය සිංහල බෞද්ධ ජන මනසට කාවන්දන ලද්දේ අනගාරික ධර්මපාලය. ධර්මපාල
ලංකාවේ හිමිකරුවන් ලෙස සලකන ලද්දේ සිංහල ජනවර්ගය පමණය. දෙමළ මුස්ලිම් ජන
වර්ග සලකන ලද්දේ ලංකාවේ සාරය උරා බොන පරදේශක්කාරයන් ලෙසය.
ආගමික පුනර්ජීවන ව්‍යාපාරය නිසා ඇතිවූ ආගමික හා වාර්ගික ප්‍රබෝධය
අන්තර් වාර්ගික හා ආගමික කලකෝලාහල ඇති කිරීමට හේතුවිය. 1884 ජනවාරිවලදී
කොටහේනේදී පාස්කු ඉරිදා දිනයේදී බෞද්ධයන් හා කතෝලිකයන් අතර ලොකු කෝලාහලයක්
සිදුවිය. ඉන්පසු 1915දී සිංහල මුස්ලිම් කෝලාහලයක් ඇතිවිය. එය රට පුරා
ව්‍යාප්ත වූ කෝලාහලයක් විය. එහිදී සිදුවූ ජීවිත හා දේපළ විනාශය අතිවිශාලය.
ජාතිය ගොඩනගා ගැනීමට අසමත්වීම
ලංකාව නිදහසට පෙර හෝ පසුව වර්ග, කුල හා ආගම් අනුව බෙදී සිටි ජනතාව
ඒකාග්‍ර කිරීමට හේතුවන ආකාරයට ජාතිය ගොඩනගා ගැනීමට සමත් වූයේ නැත. ලංකාවේ
සිංහල හා දෙමළ හා අවසානයේ මුස්ලිම් ප්‍රචණ්ඩ ගැටුම් ඇතිවූයේ එහි
ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි. ඒ ප්‍රචණ්ඩ ගැටුම් වෙනුවෙන් ලංකාව ගෙවා තිබෙන වන්දිය
සුවිශාලය.
ඇතිවූ ප්‍රචණ්ඩ ගැටුම් හා ඒ ආශ්‍රයෙන් රටේ ඇතිවූ අශීලාචාර වටපිටාව
සමාජය පමණක් නොව, රාජ්‍යය සහ එහි ආයතන ක්‍රමයද දූෂිත කොට ජරාජීර්ණ කිරීමට
හේතුවී තිබුණි.
අභ්‍යන්තර යුද්ධය අවසන් වූ අවස්ථාව සමාජ ක්‍රමයේ ඇතිවී තිබුණ
විකෘතිය හා රාජ්‍යය හා එහි ආයතන ක්‍රමයේ ඇතිවී තිබුණ කුණුවීම ජයගැනීම සඳහා
ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ කරළියට ගැනීම සඳහා ලැබුණු ස්වර්ණමය අවස්ථාව ලෙස
සැලකිය හැකිය. දෙමළ සන්ධානයේ නායකයන්ද ඒ අවස්ථාවේ සිටියේ මටසිලුටු තැනකය.
ප්‍රභාකරන් ජාතික ගීය හා ජාතික කොඩිය පාවිච්චි කිරීම සඳහා යොදාගෙන තිබුණු
තහනම අහෝසි කරමින් අභ්‍යන්තර යුද්ධය අවසන්වීමෙන් පසුව දෙමළ සන්ධානය විසින්
පවත්වන ලද පක්ෂ සම්මේලනයකදී පළමුවරට ජාතික ගීය ගයන ලද අතර ඒ අවස්ථාව සඳහා
ජාතික කොඩියද යොදාගෙන තිබුණි. එය දෙමළ උතුරෙන් ලැබුණු බලවත් සංඥාවක් වුවද
එය තේරුම් ගැනීමට අභ්‍යන්තර යුද්ධය ජයගත් නායකයා අසමත් විය. ව්‍යුහමය
ප්‍රතිසංස්කරණවල අවශ්‍යතාව තේරුම් ගැනීමටද මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා
අසමත් විය. එම තත්ත්වය රට තිබුණ අර්බුදයට වඩා ලොකු අර්බුදයකට තල්ලු කිරීමට
හේතුවූ අතර, එහිම ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාට
ජනාධිපතිවරණයෙන් පරාජය වී ආණ්ඩු බලයද අහිමි කරගනිමින් ගෙදර යන්නට සිදුවිය.
එහිම ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් බලයට පැමිණි යහපාලන ආණ්ඩුවද අඳුරේ අතපත ගාන
පිළිවෙතක් අනුගමනය කළා විනා විකෘති වී තිබූ සමාජ ක්‍රමයේ හා කුණුවී තිබුණු
රාජ්‍යයේ සැබෑ වෙනසක් ඇති කිරීමට හේතුවන ව්‍යුහමය ප්‍රතිසංස්කරණවලට අත
නොගැසුවේය.
දැන් අර්බුදය තිබෙන්නේ උපරිම තත්ත්වයකට වර්ධනය වූ පසුබිමකය. සමාජ
ක්‍රමය හා රාජ්‍යය තිබෙන්නේද උපරිම තත්ත්වයකට වර්ධනය වූ ක්‍රමයේ ගැඹුරු
වෙනසක් ඇති කිරීමට හේතුවන ව්‍යුහමය ප්‍රතිසංස්කරණවලින් තොරව එක අඩියක්වත්
ඉදිරියට යා නොහැකිව හිරවූ තත්ත්වයකය.
වාන් දොරටු ඇරීම
ජනාධිපතිවරණයට තරග කරන විකල්ප බලවේගවලට අවශ්‍ය නම් මෙම
ජනාධිපතිවරණය උපායමාර්ගික අර්ථයෙන් ක්‍රමයේ සැබෑ පරිවර්තනයකට දොරටු විවර කර
ගන්නා අවස්ථාවක් බවට හරවා ගත හැකිය. කොටින්ම කියනවා නම් අවුලක් බවට පත් ව
තිබෙන ජාතිය ද, දූෂණයෙන් කුණු වී තිබෙන රාජ්‍යය ද ප්‍රතිනිර්මාණය කර ගැනීම
සඳහා ව්‍යුහමය ප්‍රතිසංස්කරණ අරමුණු කර ගත් මහජන ව්‍යවථා සම්පාදනයක් දිනා
ගන්නා මැතිවරණයක් බවට හරවා ගත හැකිය.
ප්‍රධාන ප්‍රවාහයේ තරගකරුවන් දෙදෙනා අතර තිබෙන්නේ ළඟ ළඟ තරගයකි.
ජාතික ජන බලවේගය ලබාගන්නා ඡන්ද සංඛ්‍යාවේ ප්‍රමාණය කුමක් වුවද අනුර කුමාරට
මෙම තරගයේ පළමුවැනියා හෝ දෙවැනියා විය නොහැකිය. රොහාන් පල්ලෙවත්ත, මහේෂ්
සේනානායක හා දුමින්ද නාගමුවට ද එම ධර්මතාව අදාළය.
ප්‍රධාන අපේක්ෂකයින් දෙදෙනා අතර තරගය ළඟ ළඟ තරගයක් වන නිසා ම
ජනාධිපතිවරණයට තරග කරන විකල්ප ව්‍යාපාරවලට මෙම තරගය කෙරෙහි තීරණාත්මක
බලපෑමක් කළ හැකිය. ප්‍රධාන තරගකරුවන් දෙදෙනා අතරින් ජය ගත යුතු හා පරාජය කළ
යුතු අපේක්ෂකයා තීන්දු කළ හැකිය. මෙම හැකියාව උපායමාර්ගික ලෙස ප්‍රයෝජනයට
ගනිමින් මහජන ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයක් දිනා ගැනීම සඳහා මෙම සුවිශේෂ තත්ත්වය
ප්‍රයෝජනයට ගත හැකිය.
මහජන ව්‍යවස්ථා සම්පාදනය මෙම විකල්ප ව්‍යාපාරවල ද වැදගත් අරමුණක්
වන බැවින් ඒ සඳහා අවශ්‍ය බලය සහිත රාමුවක් සකස් කරන බවට සදාචාරමය වශයෙන්
පමණක් නොව නීතිමය වශයෙන් ද බැඳීමක් ඇති ගිවිසුමකට එකඟ වන්නේ නම් ඊට එකඟ වන
අපේක්ෂකයාට සහාය ප්‍රකාශ කොට තරගයෙන් ඉවත් විය හැකිය. එමගින් ක්‍රමයේ
ගැඹුරු වෙනසක් ඇති කිරීමට හේතුවන මහජන ව්‍යවසථා සම්පාදනයකට දොරටු විවෘත කර
ගත හැකිය.
විකල්පයට කළ හැකි දේ
විකල්ප බලයක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින අපේක්ෂකයින් සියලුදෙනා මෙම
ජනාධිපතිවරණයට තරග කරන්නේ ජනාධිපතිවරණය ජය ගැනීම සඳහා නොව ඉදිරියේ
පැවැත්වෙන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට තරග කොට පාර්ලිමේන්තු නියෝජනයක් ලබා
ගැනීම සඳහා හෝ තිබෙන පාර්ලිමේන්තු නියෝජනය වර්ධනය කර ගැනීම සඳහාය. එහෙත්
ලංකාවේ අර්බුදය තිබෙන්නේ වහා විසඳා ගත යුතු තත්ත්වයක මිස ඔවුන් කවදා හෝ
බලයට පැමිණ විසඳා ගත යුතු තත්ත්වයක නොවේ.
අනෙක් අතට ලංකාවේ මැතිවරණ ක්‍රමය සකස් වී තිබෙන්නේ විකල්ප
ව්‍යාපාරවලට ලොකු බලයක් ලැබෙන ආකාරයට නොව ලොකු මුදල් බලයක් ඇති අයට බලය
ලැබෙන ආකාරයටය. මහජන ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයකින් එම විෂම තත්ත්වය වෙනස් කළ හැකි
අතර එවැනි වෙනස්කම් ඇති කිරීමෙන් පසුව පවත්වන මැතිවරණයක් නිසැකව ම විකල්ප
ව්‍යාපාරවලට, වඩා වාසිදායක ප්‍රතිඵල ලබාගත හැකිය.
ඊළඟ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට පෙර මහජන ව්‍යවස්ථා සම්පාදන වැඩසටහන
ආරම්භ කිරීමට එකඟතාවක් ඇතිකර ගතහැකි නම්, එම ව්‍යවස්ථා සම්පාදනය අදියර
දෙකක් යටතේ සිදු කළ හැකිය. පළමු අදියරේ දී පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ට හා
මැතිවරණ ක්‍රමයට අදාළ ප්‍රතිසංස්කරණ සිදු කළ හැකිය. ඒ මගින් මුදල් බලයට
ලැබෙන වැදගත්කම අවම කෙරෙන ආකාරයට මැතිවරණ ක්‍රමය ප්‍රතිසංස්කරණය කළ හැකිය.
එම ප්‍රතිසංස්කරණවලින් පසුව පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයකට යා හැකිය.
ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් දක්වා කාලය තුළ ව්‍යස්ථා සම්පාදන
මණ්ඩලය සමන්විත වනු ඇත්තේ වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන් 225න් හා
ඊට වැඩි සංඛ්‍යාවකින් යුතු පිළිගත් ක්‍රමයකට තෝරා ගන්නා මහජන සංවිධානවල
නියෝජිතයින්ගෙනි. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් පසු ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයේ වඩා
වැදගත් දෙවැනි අදියර සඳහා එම ව්‍යවස්ථා සම්පාදන මණ්ඩලයට පැරණි
මන්ත්‍රීවරුන් වෙනුවට අලුත් මන්ත්‍රීවරුන් පත් වනු ඇත.
සාමාන්‍යයෙන්
මහජන ව්‍යවස්ථා සම්පාදන ක්‍රියාදාමයකදී ව්‍යවස්ථා සම්පාදන මණ්ඩලය ව්‍යවස්ථා
කෙටුම්පත් කරන ක්‍රියාදාමයට පමණක් සීමාවන්නේ නැත. කොමිෂන් සභා පත්කිරීමෙන්
හෝ වෙනත් උචිත ආකාරවලට සමස්ත ක්‍රමයට අදාළ සියලු දේ සොයා බැලීමේ බලය
බුක්ති විඳිනු ලබන්නේය. ඊට අන්තර්කාලීන ව්‍යවස්ථාවක් තිබිය යුතු අතර සමස්ත
ක්‍රියාදාමය සිදු කරන්නට යන ආකාරය කාලරාමුවක් සහිතව එහි සඳහන් විය යුතුය.
මහජන ව්‍යවස්ථා සම්පාදනකදී සියලු කටයුතුවලට සහභාගිවීම සඳහා මහජනයාට උපරිම
අවස්ථා සලසා දීම අත්‍යවශ්‍ය හා අනිවාර්ය කොන්දේසියක් වන්නේය.
එවැනි පරිවර්තන වැඩසටහනකට ප්‍රධාන අපේක්ෂකයින් දෙදෙනාගෙන් කෙනෙකු
එකඟ කරවා ගනිමින්, අවශ්‍ය නීත්‍යානුකූල ගිවිසුම් ඇතිකර ගනිමින්, ඔහුට ජය
ගැනීමට අවශ්‍ය සහාය ලබාදෙමින්, මහජන ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයකට දොරටු ක්‍රමවත්
ලෙස විවෘත කරවා ගැනීමට හැකිවේ නම්, එය සියලු ජන කණ්ඩායම්වල ද, පොදු වේ
මහජනයාගේ ද මහත් ආස්වාදයට හේතුවනු නොඅනුමානය. එය විකල්ප ව්‍යාපාරවලටද ලොකු
මහජන පිළිගැනීමක් ලබාදීමට හේතුවනවා සේ ම එම ව්‍යාපාරවල නායකයින්ට හා
ක්‍රියාධරයින්ට එම පරිවර්තන වැඩසටහනේ නියමුවන් බවට ද පත්විය හැකිය.
ක්‍රමයේ සැබෑ පරිවර්තනයක් සඳහා යොදා ගතහැකි මෙම ස්වර්ණමය අවස්ථාව ප්‍රයෝජනයට ගත යුතු නැද්ද?
Reproduction
Election Jillmarts of Yesteryear
The last election, and the next
November 9, 2019, 12:00 pm
Sanjana Hattotuwa
The
room was paid for, in cash, by someone else. The hotel was chosen
because of its location close to the HQ of the Centre for Monitoring
Election Violence in 2014. Well before election day on January 8, full
access to key websites was given to trusted individuals outside Sri
Lanka, to post updates from where they were in the event of complete Internet shutdown or pervasive social media block. New SIM cards were
bought and a fax machine – because broadband blocks don’t apply to what
can be typed out and sent out through other networks and means.
Technical investments were made to strengthen key sites and accounts
providing updates leading up to, on the day of and just after the
election. Data packages from multiple ISPs were procured. In case one
network failed or created friction around the production or promotion
of critical updates, we could switch to another. A hotel room was
converted into an operations hub, with traffic routed through the
hotel’s Wi-Fi masked using a VPN. Encrypted messaging apps were used to
coordinate movements and operations, as well as to push out updates,
in the event key websites were blocked. Contingency plans in the event
of a sudden raid were drawn up, to switch information and news
operations off-site seamlessly.
Results on the night of the
8th stopped for hours on end. The risible explanation given to some TV
stations that called up was that the Election Department’s FTP servers
had failed. Something else was going on, and the count, as well as the
final results, were being held up. Conversations around this time at
Temple Trees, involving the armed forces, the Rajapaksas and other
influential members of the regime, featured heavily in the news cycle in
2015. Some who were part of these discussions, a few weeks hence, had
entirely forgotten what was covered and who was present. Those of us
who didn’t sleep that night were on edge, as music videos, repetitive
ads and movies played uninterrupted on channels that were supposed to
be broadcasting an endless ticker of results and other updates from the
count. TV anchors, at first, noted delays, with no explanation as to
why. And then they just didn’t appear anymore.
The SMS news
alert that Mahinda Rajapaksa had vacated Temple Trees came just before 6
am. It was just before day-break and the roads around Kollupitiya,
close to Temple Trees, were deserted from the vantage of the hotel room
window. No sooner than the alert was received, I drove out with a
colleague to see what was going on around the area. The first thing we
saw were commandos, with almost robotic precision, getting into buses.
We hadn’t noticed them coming and we didn’t know where they had been.
We couldn’t quite figure out what they were doing lining the streets.
We didn’t know where the buses were taking them.
The only
other time I have seen commandos of this stature, sporting the garb and
gear they did, was just outside the hotel Sarath Fonseka was
garrisoned in on the night of a previous Presidential Election, on
January 26, 2010. But that’s another story. Driving past Temple Trees
on Galle Road on the morning of the 8th, we shot a photo of the sun
rising from behind the closed, black gates that on Twitter, that day
and the next, went viral. There was no sign of life from within the
compound and for the first and last time in my life, no visible signs
of any security personnel or armed guards either. In that general area,
signs of daily life – the Dimo battas delivering the day’s newspapers,
shop owners offering joss sticks to garlanded deities, the liberal and
vigorous sprinkling of water infused with turmeric forcing mendicants
to crawl out of makeshift beds on pavement and shop front, the Abans
street-sweepers and garbage collectors decked in orange – increased
with rising sun. There were, however, no school children around. There
were also no tourists. Galle Face green was, also for the first and
last time of my life, without a single person on it. Stray dogs looked
lost without humans to chase, be chased by or play with. The scenes in
and around Galle Face and Kollupitiya that morning were surreal.
Throughout
the 9th, a few of us kept expecting news of a Rajapaksa regime fueled
rebellion. News of the first open-air swearing in an Executive
President was received with a mixture of concern and curiosity. What
would it be like? What would the new President say? Was it safe? As
hundreds flocked to Independence Square around half past six in the
evening on the 9th, I feared the worst – a lone sniper, a grenade, a
pistol or worse, a larger bomb, ending the new President’s life as soon
as he ascended to office. Commandos, different to those we had seen in
the morning, lined the area as the light faded. A friend, in
late-stage pregnancy, had rushed to take a tuk-tuk to see the swearing
in. Joggers and walkers, some foreign but most local, mixed with those
who invaded the grounds. The mood was ebullient. Videos and photos of
the swearing in capture a carnival of hope. Too many people crowded the
area the President was being sworn in, and looked far more
uncomfortable than we were. The tensest moments were when the new
President arrived and the duration of his first speech, which was
regularly interrupted by spontaneous cheer. The loudest cheer was at
the moment, a few minutes in, the new President proclaimed he would be
the last to hold the office.
And then he left, seemingly
with all our adrenaline too. The effects of close upon 48 hours of
sleeplessness, anxiety, fear and near-constant tension resulted in the
relatively quick dissipation of the crowds once the ceremony was
concluded. Everyone took selfies, photos and videos. At night that day
was the first full realization, beyond incredulity and residual fear,
that a new chapter had dawned, and the Rajapaksa regime was over. No
one expected it. No one.
In the campaign to elect the
common candidate against the incumbent, an organic, extremely diverse
collective of individuals, with no common politics or links save for an
interest in facilitating the end of the Mahinda Rajapaksa Presidency,
came together to architect and action a guerrilla campaign using social
media to counter the then government’s propaganda. It is now known
that PM Modi’s social media guru was present in the country to help the
Rajapaksas. We had only our own skills and networks. From talented
graphic designers to data scientists, cartoonists to writers, this
collective – which had no head, no organizational hierarchy and wasn’t
headquartered in any physical location - took on spin, rumour,
falsehood and propaganda manufactured by the regime and responded to
it, blow for blow, fire with fire. With no access to any mainstream
media, Facebook and WhatsApp were two primary tools in content
dissemination, plus a handful of websites that ran critical content.
From large billboards all over Colombo with grotesque images of LTTE
atrocities and the capture of private media through fear and murder to
the complete transformation of state media as propaganda arms, the
Rajapaksa regime did what it could to thwart democratic process and
electoral institutions.
It didn’t work. Which is to say,
electoral outcomes, even with the best-laid plans, often tend to
surprise pollsters and pundits alike. Arguably, elections are in Sri
Lanka the closest one gets to an emotional pandemic, where heart rules
over mind and tick or preference is made more by reflex, not
reflection. But that’s not an excuse to stay at home and disengage. One
can fear the outcome but still vote with hope. Please vote. We simply
mustn’t go back to how things were, just a few years ago.
Reproduction
The Irrelevance of Gota’s & Sajith’s Programmes
Schrodinger’s Cat: The futility of election analysis and forecasting
November 9, 2019, 2:48 pm
by Kumar David
A
commentator on a popular website remarked: "It’s a waste of time analyzing or deciphering the manifestos of the major parties. If one scrutinizes previous manifestos of new-style Presidents or old-style
Prime Ministers, what have they delivered?" Another commentator added
"A manifesto is worthless unless it is implemented. What proportion of
past manifestos have been? Only a small fraction; an indictment of the
rectitude of candidates". Both commentators had Gotabaya and Premadasa
in mind. Hence one side of the coin is: The manifestos published by
the two candidates are simply a collection of empty platitudes put
together by drafters whose objective is to maximize their hero’s votes.
Their relationship to what a candidate may do in power is tenuous; at
best it conveys a feel for the candidate’s personality and style. The
other side of the coin is: A great majority of people do not read any
of it. They cut out an attractive picture of ‘their’ candidate to stick
on the wall, the other sides manifesto lines kitchen shelves.
Irrelevant and unread that is the fate of both manifestos.
This
brings me to a valid point. Few people are likely to change their
minds at this late stage. Nearly everybody has made up his/her mind;
when you read this it’s less than a week to 16 November and I would be
surprised if even a tiny percentage is still undecided. Sometime on
17-18 November we will know the outcome, but paradoxically the decision
is already made; it’s not that the outcome is uncertain, it is
certain, but will only be revealed when the box is opened so to speak.
This brings me to an oft-told story celebrated among physicists.
It’s
known as the Schrodinger’s Cat paradox – it’s not a paradox for
quantum physicists; these things though bizarre for folks like us, is
the stuff in which these weirdos wallow. But let’s not knock quantum
physics; its predictions have always proved correct. Schrodinger’s Cat
(SC) is a thought experiment to "explain in a simple way" how a quantum
event can be both "positive" and "negative" at one and the same time.
It’s a bit odd but SC is a quantum-cat which can be both dead and alive
at the same time, it is in a suspended or superposed state of being
both dead and alive simultaneously. This is only till a certain thing
happens (I will tell you about that in a moment). When it happens, and
only then, the two states collapse into one; the cat becomes definitely
dead or definitely alive.
Schrodinger
put his feline in a partitioned box like a physicist does to a
particle in a lab. Then he closed the partition not knowing in which
section the cat was. At random he released a toxic gas into one
compartment. If the unfortunate beast was in the wrong place it was
kaput, if not, it was fine. Schrodinger then cleared the gas and lifted
the partition. In the interim, and this is crucial, the cat was
neither dead nor alive, it was in a state of suspended probability.
That is in the interim it was both dead and alive; mathematically its
life was in a state of superposition. Shakespeare’s cat can "be" or
"not be"; Schrodinger’s cat can "be" and "not be" at the same time.
You’ve got to relax your credulity a bit and make a concession to these
weird physicists. Quantum theory creates a weighty conceptual gap
between Shakespeare’s deterministic universe and Schrodinger’s
probabilistic world.
Now what’s that "certain thing"? It’s
when someone opened the box and looked. Suddenly the two states
collapsed into one and became one state; mathematically the cat goes
either dead or alive, but only at that moment. It’s not that the cat
was either dead or alive all along but we didn’t know till we opened
the box. No, no that would be conventional common sense. For these
quantum chaps it’s not like that; the cat is neither dead nor alive but
in a suspended state of probability until the box is opened, then it
decides to be one or the other. [To jump ahead, Mahinda Deshapriya
declaring the results is equivalent to Schrodinger opening the box].
What’s
the link between the futility of manifestos, everybody having made up
their minds but nobody having a way of knowing the outcome, and
Schrodinger’s troublesome feline? The point is this: Though the outcome
of the presidential election is already known to the divinities, in
that it floats in a state of superposition between Gota and Sajith, not
on the life of any nitwit pollster, fiction loving manifesto drafter,
or blabbering TV commentator, will it be known to humans until the
count is over. Don’t believe those who say this one is ahead or that
one is behind, don’t believe those who predict how many Tamils will
abstain, or claim how many Sinhala-Buddhists respond to Gota’s abrupt
anti-Tamil turn after his (and Tissa and Namal’s) effort to woo the
Tamil electorate and the TNA flopped.
Suspend judgment on
whether the national security bullshit and scaremongering post April
bomb attack will panic Sinhala-Buddhists. It has admittedly panicked
Premadasa who thought it necessary to open his manifesto with a
fusillade about national security and saying in all but words "I will be
as tough as Gota; mother Lanka is safe from separatist Tamils and
terrorist Muslims in my custody". Gota and Sajith are competing to
sound tougher than each other on security, both whipping it up to
appeal to the herd instincts of the Sinhala electorate. On this matter,
specially at election time, Sri Lanka has not grown up.
Of
course Gota is more Buddhist fundamentalist; the other joker can’t
build a sufficient number of temples by 16 November to compete. Is it
true that Gota’s manifesto is available only in Sinhala and English
while Sajith’s is out in all three languages? (The NPP/JVP manifesto is
still (November 7) not available in English!) Where does this leave
us? Forget about skinning Schrodinger’s cat; forget about trying to
second guess the nuances of voting – how many firsts will X get, how
many seconds will Y get. Simply dig in and do what you gotta do! And
what’s that?
Krishna reminded Arjuna on the battlefield at
Kurukshetra: "Look boy, you gotta do your duty; keep your lodestar
clear". So, first-for-Anura; second-for-Sajith; nothing less, nothing
more. Let’s not tweak our voting intentions, deluded by imagined
scenarios of how this candidate may fare or that candidate poll. We
cannot know at this time whether anyone will poll 50% firsts, or
whether it will go to second count. Here is what we need to be clear
about: AKD represents the coalition that the country will have to
depend on in the future if it is to go forward,
What kind
of a government will Gota’s, if he wins, be? Former army boss Daya
Ratnayake has shot his mouth off on YouTube. Rattlesnake-arrogance
exhibits the military mindset if ever it gains power. Believe me it’s
not very far from fascism; go to https://youtu.be/nyISBGvhNjU to
experience the Ratnayake show in person.
What about class?
Gota’s base is cross-class; one portion is nouveau-rich business
interests, a section of the Sinhala middle and professional classes and
ex (and current) military types. I call them the Shangri La throng.
The other portion is the urban, semi urban and informal sector; those
with what you might call api Sinhala emotions. Sajith’s base is also
cross-class; Maharaja type big business, elite and traditional UNP
loyalists that Ranil can draw in, and a different segment of middle,
lower-middle, urban and informal sectors. In respect of the
petty-bourgeoisie classes, the vector that divides Gota and Sajith’s
portions is Sinhala-Bauddha-abimane.
Finally, what about
international experience? Last week I drew up a list of about a dozen
trouble spots where governments are under pressure to quit. The
examples varied from Hong Kong where youthful fascist mobs terrorize the
streets, to insoluble contradictions in Lebanon and Iraq, and places
where a settlement seems difficult – Bolivia and Chile. Streets explode
when socio-economic contradictions, personal greed for power and/or
hysteria take control. We cannot rule out unrest in Sri Lanka on 17-18
November or in the following weeks. If on Nov. 17 it becomes known that
a count of second preferences is needed, it will be a red-alert for
Gota supporters. There will be agitation at street corners and at SLPP
gatherings. The grassroots will stir to disrupt or influence the
counting. Allegations of fraud will fly like embers in a California
wildfire. Plots are possible – recall foxy Dayananda Dissanayake’s
jillmart and rumours of his sojourn at Temple Trees. Endeavoring to
stop Schrodinger’s feline from having the last laugh – that is
attempting to subvert the true result – will lead to interminable chaos
since no one will be able to get away with jillmart this time.
